Biuletyn informacji publicznej Biuletyn Informacji Publicznej IPN

Data ostatniej aktualizacji: 25-11-2025 09:37

Biuletyn Informacji Publicznej

Instytutu Pamięci Narodowej

Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Uwaga bardzo ważne! Dla przejrzystości informacji zamieszczanych w katalogach prezentujemy "Słowniczek niektórych pojęć używanych w resorcie"

Dane osoby z katalogu osób "rozpracowywanych"


Imiona: Adam
Nazwisko: Jurak
Miejsce urodzenia: Lublin
Data urodzenia: 04-08-1925
Imię ojca: Władysław
Imię matki: Antonina
Dodatkowe informacje:


Treść zapisów ewidencyjnych
Opis materiałów Stan zachowania Uwagi
Adam Jurak, pseud. „Kali”, od lutego 1945 członek A.K. w oddziale „Rysia” został ranny w walce w rękę, kolano i pierś i ujęty z bronią w ręku przez PUBP w Lublinie bezpośrednio po napadzie na Izbę Skarbową w Lublinie 07.04.1945. Formalnie został aresztowany przez PUBP w Lublinie 16.04.1945 i osadzony 19.04.1945 w Więzieniu Karno-śledczym „Na Zamku" w Lublinie z polecenia Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Lublinie. Adam Jurak był jedną z kilkudziesięciu osób objętych sprawą karną (sygn. O. 405/45) przez Wojskowy Sąd Okręgowy w Lublinie dot. członków i współpracowników oddziału A. K. Stanisława Łukasika pseud. „Ryś”. Akta zawierają materiały ze śledztwa prowadzonego od 07.04.1945 przez Wydz. Śledczy WUBP w Lublinie toczącego się wobec aresztowanych osób. Został przesłuchany po raz pierwszy 07.04.1945. Śledztwo zamknięto 20.05.1945. W toku śledztwa był uwięziony w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie. 07.05.1945 zapadło postanowienie o pociągnięciu A. Juraka do odpowiedzialności karnej. Został oskarżony o udział w konspiracji mającej na celu obalenie demokratycznego ustroju Państwa Polskiego, udział w nielegalnych zebraniach, posiadania bez zezwolenia broni palnej i udziale w napadach rabunkowo-terrorystycznych: na majątek Palikije (w gm. Wojciechów) 20.03.1945 i na Izbę Skarbową w Lublinie 07.04.1945 oraz na konwój przy ul. Zamojskiej w Lublinie 06.04.1945 mający na celu odbicie aresztowanego dezertera z WP. W dniu 08.06.1945 Prokuratura Wojskowego Okręgu Lubelskiego skierowała sprawę do Sądu Wojskowego Garnizonu Lubelskiego. W toku rozprawy przed Wojskowym Sądem Okręgu Lubelskiego w Lublinie toczącej się od 16.06.1945 w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie rozpoznano sprawę kilkudziesięciu oskarżonych. 30.06.1945 zapadł wyrok skazujący Adama Juraka na karę śmierci, utratę praw publicznych i honorowych i przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa, z art. 1 i 4 § 1 Dekretu o Ochronie Państwa i art. 9 Dekretu, na mocy art. 9, 12 i 13 Dekretu. Prezydent RP B. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok wykonano przez rozstrzelanie 08.07.1945 o godz. 13:20 w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie (wg protokołu wykonania kary śmierci na więźniu). Kolejne 4 tomy akt posiadających dawną sygn. O. 405/45 znajdują się pod sygn.: IPN BU 872/2849, IPN BU 872/2850, IPN BU 872/2851, IPN BU 872/2852, zapisy ewidencyjno-kartoteczne. 1) Poprzednie sygn. od 306/55/2884 do 306/55/2887, 2) W zasądzonym wyroku sądowym dot. A. Juraka brak odniesienia do jego udziału w ataku na konwój przy ul. Zamojskiej w Lublinie 06.04.1945 do czego się przyznał w trakcie przesłuchania 08.05.1945 (akta o sygn. IPN BU 872/2850, k. 212-213).
Dar osoby prywatnej. Kserokopia sprawy karnej O. 405/45 Wojskowego Sądu Okręgu Lubelskiego w Lublinie w sprawie członków A.K. Oddziału „Rysia”. Akta o sygn. IPN Lu 401/8, t. 1-5. T. 5 zawiera materiały dodatkowe (także posteriora z 1990, 1993, 1995) dot. poszczególnych osób objętych sprawą O. 405/45.
Akta osobowe więźnia Adama Juraka z okresu 16.04-08.07.1945 osadzonego w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie. Akta zawierają dokumentację przyjęcia więźnia i protokół wykonania kary śmierci na więźniu w więzieniu 08.07.1945. Akta o sygn. IPN Lu 3/107 (1/52/45).
Adam Jurak figuruje w materiałach administracyjnych: w Skorowidzu Sądu Najwyższego w Warszawie do repertorium najwyższego wymiaru za 1945 i Repertorium Sądu Najwyższego w Warszawie z 1945 dot. Najwyższego wymiaru kary. Akta Skorowidzu Sądu Najwyższego o sygn. IPN BU 878/65 (III/433/65), k. 18, Akta Repertorium Sądu Najwyższego o sygn. IPN BU 878/66 (III/433/66), poz. 567.
Adam Jurak figuruje w materiałach administracyjnych dot. jego aresztowania i uwięzienia w Skorowidzu osób aresztowanych przez PUBP w Krasnymstawie, w Książce osób aresztowanych WUBP w Lublinie za okres 1945-46 i Księdze głównej więźniów śledczych osadzonych w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie w okresie 22.02.1945 - 15.03.1946. Został aresztowany przez Sekcję II PUBP w Krasnymstawie 08.04.1945. 19.04.1945 [wg innego zapisu 12.04.1945] został przeniesiony i osadzony w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie. Był objęty śledztwem w okresie: 07.04 - 31.05.1945. Skorowidz osób aresztowanych przez PUBP w Krasnymstawie o sygn. IPN Lu 052/46 (59/98), k. 21, Książka osób aresztowanych WUBP w Lublinie za okres 1945-46 o sygn. IPN Lu 052/14 (59/54), k. 36v, poz. 422, Księga główna więźniów śledczych osadzonych w Więzieniu „Na Zamku" w Lublinie w okresie od 22.02.1945 - 15.03.1946 o sygn. IPN Lu 3/20, k. 44, poz. 1005.
Adam Jurak został objęty sprawą kontrolno-śledczą przez WUBP w Lublinie w sprawie przynależności do oddziału A. K. Stanisława Łukasika pseud. „Ryś”, mającego na celu obalenie demokratycznego ustroju Państwa Polskiego, udziału w nielegalnych zebraniach, posiadania bez zezwolenia broni palnej i napadów rabunkowo-terrorystycznych na majątek Palikije (w gm. Wojciechów) 20.03.1945 i na Izbę Skarbową w Lublinie 07.04.1945 i innych czynów zabronionych. Sprawa była prowadzona przeciwko kilkudziesięciu osobom podejrzanym o popełnienie przestępstwa z art. 1, 4 i 9 Dekretu o Ochronie Państwa i inne. Postępowanie prowadził Wydz. Śledczy WUBP w Lublinie. Akta zawierają wyrok sądowy z 30.06.1945 oraz materiały administracyjne z czynności śledczych wobec osób podejrzanych i oskarżonych. Materiały śledcze zarchiwizowano 04.01.1967 w Wydz. „C” KWMO Lublin pod sygn. 2391/III. Akta o sygn. IPN Lu 02/382 (2391/III), zapisy ewidencyjno-kartoteczne.
Adam Jurak figuruje w charakterze współoskarżonego w aktach kontrolnych Prokuratury Wojskowej Garnizonu Lubelskiego z okresu 1945-1949 dot. sprawy kilkudziesięciu osób działających w oddziale A.K. Stanisława Łukasika pseud. „Ryś”, mającego na celu obalenie demokratycznego ustroju Państwa Polskiego, udziału w nielegalnych zebraniach, posiadania bez zezwolenia broni palnej i napadów rabunkowo-terrorystycznych. Zostali oni skazani z artykułu 1, 3, 4, 5, 9 i 11 Dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 30.10.1944 Dekretu o Ochronie Państwa, z art. 236 § 1, z art. 246 § 1, z art. 187, z art. 225 § 1 kk i z art. 159 § 2 kk WP za udział w nielegalnej organizacji „Armia Krajowa", przechowywanie bez prawnego zezwolenia władzy broni palnej, amunicji i materiałów wybuchowych, dokonywanie zamachów i napadów rabunkowych oraz udział w nielegalnych zebraniach na terenie Lublina i powiatu lubelskiego do kwietnia 1945. Akta zawierają m.in. materiały administracyjne dot. aresztowań i toczącego się śledztwa, ankiety i charakterystyki oskarżonych, wyrok sądowy z 30.06.1945, prośby o ułaskawienie i protokóły wykonania zasądzonych wyroków śmierci. Akta o sygn. IPN BU 905/677 (557-597/45, 524/45), zapisy ewidencyjno-kartoteczne. Poprzednia sygn. akt 893/63/681. Akta zawierają posteriora z 1952 dot. innych osób objętych sprawą.
Kolekcja prywatna – kserokopia wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w Lublinie (O. 405/45) z 30.06.1945. Akta o sygn. IPN Lu 43/14 (O. 405/45).
.